İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Bronz Soyer, Aliağa’de söküme alınacağı duyurulan ve Türkiye’ye akla yatkın yola sâdır Brezilya donanmasına ilgili asbestli Sao Paulo gemisiyle ilişkin Brezilya Yüksek Mahkemesi’nin ihtiyati hazırlık kararı aldığını belirterek, “Sao Paulo’nun verilen ihtiyati hazırlık kararına uymasını ve Guanabara Körfezi’hangi geri dönmesini bekliyoruz” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediye Reisi Bronz Soyer, Aliağa’da sökümü için cevaz verilen ve bünyesinde tonlarca kaya lifi barındırdığı tamlanan Sao Paulo gemisiyle ilişik içtimai medya hesabından paylaşım yaptı. Geminin fotoğrafını paylaşan Başbuğ Soyer, altına şu notu düştü:
“Brezilya Faziletli Mahkemesi söküm amacıyla Aliağa’evet makul yola sâdır asbestli gemiye ‘Dur’ dedi. Kararı elan hesabına getirmeyen Sao Paulo’nun sunulan ihtiyati hazırlık kararına uymasını ve Guanabara Körfezi’ne kalın kafalı dönmesini bekliyoruz.
Gerekli denetimleri yapılmayan, ünsiyet tanımayan, içerisinde tonlarca taş pamuğu barındıran bu gemiyi İzmir sularına sokmamak amacıyla elimizden geleni yapmaya bitmeme edeceğiz.”
Başbuğ Soyer antrparantez, “Asbestli gemiye dur emreylemek için” notuyla, Brezilya donanmasına ilgilendiren Sao Paulo ile ait İzmir’deki mekân örgütlerinin başlattığı imza kampanyasına bile bindi çağrısı yaptı.
Aralarında Iye Belde Platformu (EGEÇEP), Aliağa Belde Platformu (ALÇEP) ve Kazdağları Ekoloji Platformu gibi çokça sayıda sivil sosyete örgütünün imzasının vadi aldığı “O Gemiyi Durdurun” antetli “Brezilya Büyükelçiliği’hangi Belirgin Çağrımızdır” kampanyasının metninde şu ifadelere kayran verildi:
“1963-2000 yılları beyninde Fransız Donanmasında, sonrasında Brezilya Donanmasına kullanılıp hurdaya ayrılan Nae Sao Paulo ünlü tayyare gemisinin, İzmir’deki Aliağa Sefine Söküm Bölgesi’ne getirilmesine izin verilmiştir.
Uçak gemisini Fransa’nın tayyare gemisini nükleer denemelerinde kullandığı, imal yılı da göz uğrunda bulundurulduğunda, kaya lifi ve radyoaktivite karışma görünmek üzere koskocaman miktarda kilolu ve zararlı atılan içerdiği, içerdiği bilgileri basında ve kamuoyunda degaje vadi almıştır.
Aliağa bölgesi, tıngır hazırdaki endüstri tesislerinden çevre bir nice afiyet sorunun de yaşandığı, birikmiş ve sağlık baskı değerlendirmesi raporlarında kirlilik değerleri ve buna mecbur keyif sorunlarının en son seviyelerde yaşandığı tıpkı yerdir.
İzmir Aliağa Nemrut körfezinde tahminî 380 000 m2 toprak üzerinde 22 nüsha gemi söküm tesisinde yılda kısaca 900 bin ton hurda gemi sökülmekte, parçalanarak özellikte demir-polat sektörü için hammadde girdisi sağlanmakla gelişigüzel, sefine sökümünün yarattığı kasaba kirliliği ve işçi sağlığına yönelik oluşturduğu riskler nahiye üzere alçak ayrımsız dava olmaya bitmeme etmektedir. Aliağa Gemi Söküm Tesislerine mevrut gemilerin çoğu 20 yaş üstü bozuk gemiler olup, depo, üst, makine ve ekipmanlarının tıpkı parçası olarak kaya lifi özellikle doğmak üzere, madeni yağlar, bunaltıcı metaller, poliaromatik hidrokarbonlar, poliklorlu bifeniller gibi ağır ve toksik maddeler içermektedir. Mekân ve İş Sağlığı güvenliği ile ait zaruri düzentileme ve tedbirler alınmadan yapıldığında söküm işlemi sırasında bu maddeler kontrolsüz ayrımsız şekilde çevreye yayılarak, kalın kafalı dönüşü olmayan mekân ve keyif riskleri yaratmaktadır.”
ÇEKIRDEKSEL SERPİNTİ ÜZERINE DAHI ELDE VERİ YOK
Metinde, Aliağa’üstelik henüz ilk yapılan sefine sökümlerine da bel edilirken, şöyle denildi:
“Birçok ciddi maddeyi içeren gemileri sökme işlemi, deniz ve karada yarattığı çevresel kirliliklerin beraberinde, oksijen kaynağı ile akçakesme yöntemi ile yürütülen çalışmalarda çekicilik kirletici bileşenler bile atmosfere verilmektedir.
Maalesef, atık yönetimindeki paradokslar dolayısıyla ülkemiz ışın etkin, asbestli, kırıcı atılan ve kimyasalların tehdidiyle karşı karşıyadır. Kasaba, Kentçilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı marifetiyle firmaların beyanına dayanan bire bir bütün ile düzenlenen Atık Beyan Sistemine bildirilen rakamların ne büyüklüğünde denetlendiği evet de gerçeği yansıttığı tartışmalıdır. Ülkemizde, gemi sökümü, atılan ithalatı ve atıkların ülkemize methal yollarında yaşanan sorunlar yönünden Nae Sao Paulo ile ait süreç aynı önce değildir. 2008’üstelik, 1 titrem asbest olduğu beyan edilerek Aliağa’evet getirilmek maksut fakat tepkiler konusunda Hollanda’ya gönderilen Otopan Gemisinde 77 tondan aşkın kaya lifi ortaya çıkmıştır. 2015’te Aliağa’evet söküm için getirilen Kuito adlı tankerde, 2013 yılında yapılan incelemede olması gerekenden 5 mezuniyet fazla radyoaktivite tayin edilmiştir.
Nae Sao Paulo ünlü nükleer cenk gemisinin Türkiye’ye gönderilmesine dayalı aksiyon ve işler Basel Sözleşmesi, Barselona Sözleşmesi, İzmir Protokolü gibi arsıulusal sözleşmelere birlikte ihtilaf içermekte olup, Türkiye Cumhuriyeti’nin yanında Brezilya Federal Cumhuriyeti’nin da hukuki sorumluluğuna hastalık olacaktır.
Biz aşağıda imzası bulunan kasaba ve ekoloji örgütleri adına, nükleer serpinti konusundaki ölçümlere dayalı elde net verisi sıfır, radyoaktivite ve taş pamuğu ilkin kalkmak amacıyla bir nice ağır sıklet ve dokuncalı maddeyi bünyesinde barındıran Nae Sao Paulo adlı tayyare gemisinin ülkemize getirilmesini istemiyoruz.
Lütfen bu çağrımıza kulak vermenizi, ülkemizde umum ve yer sağlığı yönünden telafisi imkansız sorunlara hastalık olacak bu geminin Türkiye’ye gönderilmesinin durdurulması için Brezilya Federal Cumhuriyeti gözetiminde harekete geçmenizi diliyoruz.”
EGEÇEP ve ALÇEP çağrısı ile imzacı kurumlar:
Kazdağları Ekoloji Platformu
Huy üzere Tekellüm Derneği
DİÇEP/ Didim Yer Platformu
FOÇE
FOÇA FORUM
Çeşme Mekân Platformu
Bozcaada Forum
Dikili Kültür ve Belde Platformu
DİKÇEP
Kazdağları Kardeşliği
Kuşadası Mekân Platformu
Çan Kasaba Derneği
Ayvalık Beğeni Platformu
Antalya Ekoloji Meclisi
Validebağ Direnişi
Salihli Kasaba Derneği
Yenifoça Forum
Foça Site Konseyi
Bergama Mekân Platformu
Doğanın Çocukları
Burhaniye Çevre Platformu/ BURÇEP
Cıvıl Cıvıl Belde Derneği
Halkevleri Site ve Ekoloji Mücahede Grubu
Muğla Belde Platformu/ MUÇEP
Deştin Yer Platformu
Söke Belde Platformu
Van Çevre Tarihi Eserleri Esirgeme Araştırma ve Geliştirme Derneği
Eğitim-Sen Foça Şube
Foça Hazar Kadınları
Munzur Dulda Kurulu
Turgutlu Mekân Platformu/ TURÇEP
Karadeniz İsyandadır Platformu
Marmaris Kent Konseyi Mekân Temsilciliği
Bartın Platformu
Kazdağları İstanbul Dayanışması
BİGA Ekoloji ve Dirim Platformu
Divriği Firez Derneği
İzmit Yerli Gündem 21 belde geliştirme proje üretim uygulama ve işletme kooperatifi
Gökova Ekolojik Yaşam Derneği
KESK Ekoloji Meclisi
Tarım Orkam Sen
Şişman Menderes İnisiyatifi
Kdz. Ereğli Mekân Platformu (KERÇEP)
HDK Ekoloji Meclisi
Germencik Mekân ve Doğa Derneği
Edremit Kasaba Derneği
Edremit Çevre Platformu (EDÇEP)
Foça Organik Ekincilik Grubu
İDA
Nükleer Karşıtı Vasat
Yıldız Ormanları Savunması
Mersin Ağacı Mekân ve Huy Derneği