YILMAZ KAZANDIOĞLU/ÖZKAN BİLGİN – Güvenlik güçlerince gerçekleştirilen muvaffakiyetli operasyonlar sonucu, dağların teröristlerden arındırılması, Van Gölü havzasında yaban hayvanların sayısının ve çeşitliliğinin artmasını sağladı.
Bölgede teröristlerin varlığı ve bilinçsiz avcılık zımnında esbak yıllarda sayıları gitgide mütenakıs melez hayvanları, bölgenin huzura kavuşmasıyla tabii dirim alanlarında artık görülmeye başlandı.
Tarım ve Orman Bakanlığınca üretim istasyonlarında yetiştirilen ceylan, keklik kadar hayvanların doğaya salınması, hayvanların henüz açık yaşam alanları bulmasıyla bölgedeki erdemli rakımlı dağlar yeniden kaynak sahipleriyle şenlendi.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Çandır Hayvanlarını Himaye ve Rehabilitasyon Merkezi Müdürü Prof. Dr. Lokman Aslan, AA Muhabirine, Van Gölü havzasının bozulmamış habitatı, doğal yapısı ve sulak alan yönünden zenginliğiyle melez hayvanlarının yetişkin yaşam merkezlerinden biri olduğunu söyledi.
Hayvanların yaşamlarını sürdürebileceği caize zincirine ulaşabileceği, yavrularını ve zat neslini koruyabilecek güvenli ve ağızsız ayrımsız düz bulduğu zaman oraya yerleştiğini tamlayan Arslan, şunları kaydetti:
“Van Gölü havzasında tarım ve endüstri baskısının olmaması, dağlara dahi yaşayış ve güvenin gelmesine mecbur namına hayvanların sayısı artıyor. Ülkemizde Çukurova ekincilik adına sorumluluk gördü ve havaların ısınmasına vabeste olarak sulak alanlar azaldı. Konya Ovası, Sakarya’da üstelik tıpkısı şekilde hem tarım hem sanayi hem birlikte abuhava baskısına vabeste yerine melez hayvanların dirim alanı daraldı. Yaşam alanı daralınca hayvanlar henüz huzurlu yaşayabileceği, elan rahat olabileceği yerlere kafile etti.”
“Van Gölü Havzasında efsanevi çeşitliliği artacak”
“Yaşayış ve güvenliğin sağlanması, meraların ve dağların ağızsız olması münasebetiyle karışık hayvanların çeşitliliği arttı.” diyen Aslan, son zamanlarda merkeze mevrut hasta ve çorlu hayvan sayısının ve çeşitliliğinden bu sonuca vardıklarını aktardı.
Ayı yavrusu, tilki, aldanmaz, çakal, yüzyılda aynı tanıdık tor gibi birçok hayvanın tedavi amacıyla merkeze geldiğini nâkil Arslan, şöyle konuştu:
“Bu bile gösteriyor kim tabiatta ve Van Gölü havzasında çandır hayvanı çeşitliliği arttı. İklimde tıpkısı mübayenet olmazsa, bu proses devam ederse Van Gölü havzasında dahi önümüzdeki yıllarda efsanevi çeşitliliği elan fazla olacak. Bu bize buradaki yaşanabilir ortamın henüz makul olduğunu göstermekte. Ayrımsız yerde börtü, böcü varsa oraya yerleşin çünkü hangi kimyevi ayrımsız yara vardır ne da hınç. Bölgemiz hayat alanı namına haddinden fazla akıllıca ortama erbap. Her zaman Van Gölü havzasında aşılanmamış hayvanı kabul etmek tür. Literatür flamingoları, alı turnalarını görürken kışın da kazları görüyoruz. Dağlarda çığlık keçisi, kurt, ayı, tilki, oklu kirpi, su samuru, pörsümüş, gün gülü ve nesli tükenmekte olan toyları görmek mümkün. Van Gölü havzasında bu sayının daha da artacağını artık göreceğiz.”
Tabiatın bütün canlıların ortak hayat alanı olduğunu dile getiren Aslan, “Nesli tükenecek hayvanları, ortamı, sulak alanları namevcut etmemeliyiz. Van Gölü havzasında çıktı imdi karışık hayvanı, karışık hayatı çalmak, bunu üstelik turizme vermek, bölgeye ulama sağlayacaktır. Nesli tükenmekte olan gâh hayvanları burada daha fazla ürediğini görmekten da bahtiyar olacağız.” dedi.
“Hayvanat kendilerini henüz huzurlu, henüz güvende hissediyor”
YYÜ Vukuf Fakültesi Biyoloji Bölümü Akademisyen Prof. Dr. Özdemir Adızel de bölgede hangi biyolojik varlıkların olduğunu belirleme etmeye ve bunların varlıklarına ilişkin ayrımsız envanter ortaya çıkarmaya çalıştıklarını anlattı.
Söz konusu canlıların nerede yaşadığını, nerelerin korunması gerektiğini belirlediklerini bildiren Adızel, şunları kaydetti:
“Hangi mutlu ki akıbet yıllarda dulda çalışmalarına başlandı. Elde edilen ilmî bilgiler ilişkin kurumlarla paylaşıldı ve bunun sonucunda bölgede dulda noktaları ortaya bundan sonra. Hayvanlar kendini güvende, huzurda hissetmeye başladı. Sayıları bölüm geçtikçe artıyor. Bunun sunma gür örneklerinden tıpkısı tanesi Erçek Gölü’dür. Erçek Gölü’nde üstelik emniyetsiz derecede kuş artışı var. Bu vakit kaybetmeden kuşlarla dahi bağlı değil benzeri zamanda aşılanmamış hayatı ihya bölgelerinde çığlık keçisi ve başka çandır hayvanlarının varlığında dahi şişman artış oldu. Bu çalışmalar benzeri taraftan canlıların korunmasını sağlarken ayrımsız taraftan de halkın bilinçlenmesine illet oluyor. Bundan Sonra bölgede güçlü insanlar üstelik hayvanlara cebin çokça elan hassas davranıyor.”
Hayvanların kendilerini güvende hissetmeye gerekseme duyduğunu vurgulayan Adızel, sözlerini şöyle tamamladı:
“İnsan faaliyetlerinin gitgide karışık hayatı üzerindeki baskısının azalması, hayvanların kendilerini elan erinçli, daha güvende hissetmesini sağladı. Neticede onlar da aynı etkili ve onların de ihtiyaçları var. Şayet rahatsız ederseniz onlar dahi tecezzi ediyorlar alanı. Yaban keçilerinin sayısında çok fazla çoğalma olduğunu bölgede rüyet ediyoruz. Yeniden Kavgacı ve Hakkari bölgesinde yapıncak keklik sayısının çokça çok arttığını biliyoruz. Bunlar haddinden fazla müjdeli, müspet gelişmeler. Erçek Gölü’nde 240’a andıran kuş türümüz mevcut. Bunların hepsinin sayısında çoğalma olduğunu gözlüyoruz. En muştulu olanı ise, yıllardır büyüklerimizden ‘Erçek Gölü’ne melez kazları gelirdi’ cümlesini duyardık, fakat 20 yıldır görmemiştik. Dulda çabalarıyla 2 yıldan bu yana gölde yaban kazı sürülerini görüyoruz.”
