Hasan Dağı’nın depreme etkisi ve volkanik hareketliliği enstantane izleniyor
Hasan Dağı yer bilimsel ve fiziksel sensörlerle takip ediliyor
AKSARAY – Aksaray ve Niğde memleket sınırında meydan düz volkanik Hasan Dağı’nın mağma tabakası hareketliliği ve bölgede meydana gelen depremlere etkisinin olup olmadığı fiziki ve jeolojik sensörlerle izleniyor. Hasan Dağı’ndan geçen Sodyum Klorür Gölü kırık hattının izlenmesi 24 saat çevrimiçi usa vurma adına izleniyor.
Volkanik zehir olan Hasan Dağı’nın mağma tabakası hareketliliği ve Hasan Dağı’ndan geçen Tuz Gölü fay hattının depremlere etkisinin ölçülmesi amacıyla oluşturulan “Hasan Dağı Volkanizmasının Tektonik ve Volkanik Açıdan Jeodezik ve Fiziksel Sensörler ile İzlenmesi” projesi 10 Ara 2022 tarihi itibariyle başladı. TÜBİTAK destekli projenin yürütücülüğünü Aksaray Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği Kürsü Başkanı Prof. Dr. Hacı Kasıt Yılmayan başkanlığında gerçekleştirilirken, Hasan Dağı bölgesinde 3 değişik noktaya kurulan GPS noktaları ile izlemelere başlandı. 24 saat gece gündüz kendisine çevrimiçi ve enstantane ölçüm yapılabilen sistemle yer bilimsel ve fiziksel sersörlerle izlem yapılıyor.
Konuyla ilgili bilgiler veren ASÜ Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Hacı Kasıt Yılmayan, Hasan Dağı’nın Dünya Volkanizler Birliği yoluyla volkanik olduğu sonucuna varıldığını hatırlatarak, “Ülkemizde ara sıra yerlerde birlikte var doğrusu. Tektonik hareketliliğin olup olmadığı açısından araştırmalar yapılacak. Biz TÜBİTAK ile deprem rüçhan tıpkı proje çerçevesinde Hasan Dağı’nı eşkâl aldık. Hasan Dağı volkanizmasını tektonik mi yoksa volkanik mi bu açıdan hem jeolojik hem bile fiziksel sensörlerle araştırmak istiyoruz. Proje çerçevesinde yapmamız müstelzim çalışmalar vardı. Bunlardan birisi 3 devam çakılı GPS istasyonu. İstasyonun birisi burası Hasan Dağı’nın eteğinde. Aynı tablamız var, GPS’miz var. Tiltmetremiz var içeride. Tıpkı istasyonun ayrımsız ayrımsız Dikmek köyü bölgesinde Hasan Dağı eteklerinde var. Ayrımsız gayr üstelik Niğde Keçikalesi tarafında var. Projemiz şu; bu 3 GPS noktasından daima usa vurma çevrimiçi bilim alacağız 24 saat internet vasıtasıyla alacağız. Daha bilahare bunu değerlendireceğiz. Tesislerimizi yıpranmamış tamamladık. 10 Mesafe itibari ile takdir almaya başladık. Bunun dışında esasen buradaki hareketliliği inceleme adına Hasan Dağı’ndan geçen Sodyum Klorür Gölü sarsıntı kırık hattı 14 kıta bizim kampana noktalarımız var ve oradan bile 6 ayda tıpkısı ölçüm alıyoruz. Ama burada müdrike, anbean 24 saat takdir alıyoruz. Bu ölçülerin en üst değerlendirilmesinin peşi sıra burada hangi soy değişiklikler var ona bakacağız. Boydak verileri yeni almaya başladık. Neler alacağız? GPS ile 3 sabit noktadan daima bilim alacağız. Rastgele ne tıpkısı koordinatlarda oynama var mı ona bakacağız. Tiltmetre dediğimiz aletimiz ile zemindeki mağma tabakasında şişme, büzülme, eğiminde bir değişiklik var mı ona bakacağız. Gaz çıkışlarını ölçeceğiz. Sıcaklıklar ölçülecek. Bilcümle bu verileri harmanlayıp analiz ederek ne olduğu göreceğiz. Bu ölçüme bozukluk lüzumlu duyuldu? arada bir biliyorsunuz mutedil ölçekli depremler meydana geliyor. en son 2020’üstelik Niğde Obruk civarında bir deprem meydana gelmişti. Acep bu depremlere bu Hasan Dağı’nın volkanik evet birlikte tektonik açıdan benzeri etkisi var mı? Bu soru gündeme geldi ve tığ birlikte bunu aramak istedik. Yani Hasan Dağı’nın depremlerle tıpkı ilgisi var mı? Hasan Dağı Milattan Önceki 6 binli yıllarda aynı enerjik olmuş. Onun dışında şu anda öyle tıpkı akım gözükmüyor” dedi.
