‘Tahıl Koridoru Anlaşması’nda nazik devir ’19 Kasım’

Tahıl koridorunda önce kesim 19 Son Teşrin’bile bitecek

IAOM Avrasya Başkanı Ulusoy: “Umarız 19 Teşrinisani’bile diplomatik ilişkiler tahıl koridorunun devamı için vacip şartları oluşturur”

Türkiye, tahıl koridoruyla gelişigüzel dünyanın tahıl üssü konumuna geldi”

“Türkiye, geçenek olmasa dahi alternatifleri olan benzeri ülke”

“Türkiye tahılda geçtiğimiz sezona bakarak haddinden fazla elan dallı güllü stoklara sahip”

SAMSUN – Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği Avrasya Nahiye Başkanı Dr. Ermiş Günhan Ulusoy, ‘Hububat Koridoru Anlaşması’nın ’19 Teşrinisani’da biteceğine ilgi çekerek, “Umarız 19 Teşrinisani’da diplomatik ilişkiler tahıl koridorunun devamı üzere muktezi şartları oluşturur” dedi.

Rusya’nın çekildiğini açıkladığı hububat geçenek anlaşmasına, Reisicumhur Recep Tayyip Erdoğan’ın devreye girmesiyle devam kararı alınmıştı.

Ulusoy, 24 Şubat 2020’birlikte Rusya- Ukrayna savaşı başladığından itibaren erke kabil tahıl sektörünün birlikte genişlik haddinden fazla etkilenen düz olduğunu hatırlatarak, 19 Kasım’da ilk anlaşmanın biteceğine dikkat çekti. 1 Ağustos tarihinde hububat koridorundan sevkiyatlar başlayana kadar 5 kamer süresince Ukrayna’dan tek sevkiyat gerçekleştirilemediğini belirten Ulusoy, “Bu dönemde yekpare dünyada hububat fiyatlarının yüzdelik 60’a büyüklüğünde yükseldiğini gördük. 22 Temmuz tarihinde gerçekleştirilen tahıl koridoru antlaşması ile 1 Ağustos’ta başlayan sevkiyatlarla piyasa kök ayrımsız rahatlama yaşadı. 29 Teşrinievvel tarihine kadar 408 modül gemiyle 9 milyon 350 bin tonluk hububat koridorundan sevkiyat gerçekleşmişti. Bu gerçekleşen sevkiyat içerisinde bildirme aşkın ihracat yapılan 3 ülkeye baktığımızda yüzde 19’unun İspanya, yüzde 13’ünün Türkiye, yüzde 9’unun bile İtalya olduğunu görüyoruz. Ürün desenine baktığımızda 4 milyon tonluk akdarı sevkiyatı, 2 buçuk tonluk buğday sevkiyatı ardında dahi yağlı tohumlar, arpa, yem hammaddeleri kabilinden ürünler geliyor. Ukrayna’nın tahıl koridorunun çıkışlarında bu kabilinden ürünler geliyor. Rusya’nın tahıl koridorunu durdurmasıyla piyasalar çabucak buna benzeri yanıt verdi. Cumhurbaşkanımızın konuya derakap müdahil olmasıyla bu sorunun çözülmesi piyasalarda tekrardan tıpkısı rahatlamaya sebebiyet verdi” diye niteleyerek konuştu.

Fakat şuan antlaşmanın geçerlilik süresinin gine benzeri darboğaz adına durduğunu vurgulayan Ulusoy, “19 Son Teşrin’üstelik ilk antlaşma bitecek. Rusya’nın üstelik açıklamaları var. ’19 Son Teşrin tarihine gelindiğinde şartlara bakacağız’ diye açıklamaları var. Dolayısıyla şuan koridorun açılmış olmasıyla sektördeki herkesin aynı memnuniyeti kortej konusudur. Umarız 19 Teşrinisani’bile diplomatik ilgiler hububat koridorunun devamı amacıyla gerekli şartları oluşturur” şeklinde konuştu.

Dünyanın genişlik mehabetli gündemi ‘dinginlik’

Resesyonun şu anda dünyanın sunu heybetli gündemi olduğunu kaydeden Ulusoy, şöyle bitmeme etti: “Enflasyonu gidermek amacıyla artırılan faizler şu anda ekonomileri soğutuyor. Bizim tahıl sektörümüz yeryüzü tarafında yaşanan bu şoklardan belde Rusya-Ukrayna ve yağışsızlık zımnında bizim fiyatlarımız özge ürünlere oranlara pandemi sonrası kazandığı ivmeyi kaybetmedi. Bu koridorun kapandığı dönemde bu en amacıyla koca bir yadırgatıcı demektir. Fiyatların yüzde 10’a büyüklüğünde akım yaptığını oradan sonraları tekrar gevşediğini görüyoruz. Bu bile bize 1 sene geçmiş durumdan nekahet şartları zımnında biraz elan dokuz canlı fiyatlar görebileceğimizi gösteriyor. Acun üzerindeki bu servet miktarının bu resesyondan kontekst giderek azalmasından dolayıdır.”

Türkiye’birlikte un sektörü

Türkiye’üstelik, un sektöründe nüfus büyüme hızının üzerinde tıpkı büyüme görüldüğünü belirten Ulusoy, “85 milyonluk nüfusumuz seçkin yıl 1.2, 1.3 artarken un pazarı da 1.6 ile 1.8 arasında nema gösteriyor. İhracat tarafına döndüğümüzde Türkiye ayrıntılı yıllarda dünyanın sunma şişman un ihracatçısıdır. 2014 yılından beri bu birinciliği korumaktadır. Fakat 3 buçuk milyon tonluk şahika ihracatımızı 2018 yılında yapmışken 2021 yılını 3 milyon ton ile kapattık. Şu anda 2022 yılının gidişi üstelik bu 3 milyon tonu bir anda serian yakalayacak şekildedir. Ilkgüz sonuna baktığımızda güzeşte seneye bakarak tutar namına yüzde 5’lik aynı düşüş var. Cirim olarak baktığımızda yüzdelik 27’lik tıpkısı dış satım görüyoruz. 2022 yıl böylece 1 buçuk bilyon doları un sektörü ihracatta yakalamayı hedefliyor” açıklamasında bulundu.

Ulusoy, şunları söyledi: “Türkiye dünyadaki büyük ithalatçılara baktığımızda Darı, Endonezya, Çin’in arkası sıra 4. sırada geliyor. 9 milyon tona andıran tıpkısı ithalatımız var. Tabii bu ithalata tığ bütün beraberinde ihracatla alay malay bakıyoruz. Biraz evvel anlattığımız un ihracatı kadar makarna, bisküvi, ebebulguru gibi umum buğday mamulleri ihracatları ithalatla gerçekleştiriliyor. Zımnında bu ithalatın kestirmece 6 milyon tonluk kısmı ihracata yöneliktir. 2 buçuk 3 milyon tonluk kısmı ise sıkı içi tüketime yöneliktir. Bu üretimimizde ayıp olduğu senelerdedir. İçinde bulunduğumuz sene TÜİK’in ikinci nebati üretim tahminine bakarak 19.8 milyon tonluk tıpkısı üretimimiz hezel konusudur. Arazi Mahsulleri Ofisi’nin yurt içinden satın aldığı 7 milyon tondan aşkın bire bir hububat hezel konusudur. Dolayısıyla hububat koridorunu gelişmelerini aynı arada değerlendirdiğimiz üstelik Türkiye geçtiğimiz sezona bakarak bu sezon çok henüz güçlü stoklara eş olduğunu söyleyebiliriz”.

Türkiye dünyanın tahıl üssü

Ulusoy, Türkiye’nin tahıl koridoruyla birlikte dünyanın hububat üssü konumuna geldiğine dahi ilgi çekti. Ulusoy, “Bu koridorun bildirme eleştiri yönü dünyanın buğday arzına sağlamış olduğu yardım. Zira Ukrayna’de üretilmiş ürünler dünyaya ulaşamadığında dengeyi uydurmak mümkün değil. Sıra sebebiyle bu yük için çokça mehabetli tıpkı adım atıldı. Türkiye, bilcümle dünyaya bu gıdadaki krizi aşacak bir fırsatı verdi. Hububat koridorundan iz sevkiyatı gerçekleştirilen ülkeler arasında, 1.8 milyon tonla İspanya bir numara, Türkiye 1.3 milyon ton ile ikinci sıradadır. Türkiye bu anlaşmanın hem garantörlüğünü yaptı hem dahi kocaman miktarda ürünü bu koridordan temin etti. Merbut olduğu dönemde diğer almaşık hazırlık ülkeleri ile görüşmeler oldu. Türkiye, mesafe olmasa dahi alternatifleri olan bire bir ülkedir. Bu sene rekolte yağışlar yardımıyla güzeşte seneden daha bol, koridorun mecbur olduğu durumda üstelik bizim eksantrik ülkelerden dış alım takviyesi ile dengeyi terazi şansımız var. 19 Son Teşrin’dahi sona muazzez anlaşmada, Türkiye Ukrayna’bile yüklenecek ve yüklenmiş gemilerin kontrolünü yapan Alay Malay Kontrol Merkezi’ne karı sahipliği yaptı. 19 Kasım sonrasında, anlaşmanın bitmeme yazar etmeyeceği, ederse ne şartların ilave olacağı bilinmiyor. Amma yorumlar ortada, doğalgazda öngörülen kadar, Türkiye’nin ürünlerin indirildiği, depolandığı ve yine gönderildiği bire bir transit bekçi yerine kullanılması birlikte var. 8.5 milyon tonluk lisanslı depo kapasitesi, limanlardaki depolama kapasitesi ile Türkiye’nin bunun yapabilecek yeterli tıpkısı altyapısı var. Türkiye, koridordan güvenli olunamadığı bire bir durumda hakeza tıpkı rolü de üstlenebilir” ifadelerini kullandı.

“2029 yılında Türkiye’nin genişlik iri tarımsal sanayi ve gıda şirketi olmayı hedefliyoruz”

Türkiye’nin Borsada muamele gören tek un üreticisi Ulusoy Un, Samsun Organize Azık Sanayi’dahi hayata geçirdiği 50. Sene Üretim Tesisi’yle gelişigüzel buğday el işi kapasitesini 900 ton/günden 3 bin 925 ton/güne çıkardı. Halka yeryüzü olduğu Son Teşrin 2014 yılından bu yana buğday işleme kapasitesini 4,5 itmam zait Ulusoy Un’un hedefi, 2029 yılında Türkiye’nin arz büyük zirai endüstri ve gıda şirketi oluşmak.

Ulusoy Un Umumi Heyet Başkanı Ulusoy, firması karşı şu bilgileri verdi:

“1969 yılında Ulusoy Besin ile başlayan gıda sektöründeki faaliyetlerimiz, 1989 yılında Ulusoy Un’un kurulmasıyla endüstri alanında birlikte bitmeme etti. Zaman Ulusoy Un’un Samsun’dahi 2085 ton/aktarılma, Çorlu’birlikte 400 ton/ahit, Aydın’de 640 titrem/gün ve Ankara’bile 800 ton/dönme kalkışmak 4 istihsal tesisinde toplam 3 bin 925 titrem/ahit buğday el işi kapasiteli üç fabrikası ve 300 bin tondan çok tahıl stoklama kapasitesine eş sarpın, antrepo ve açık bölge depoları bulunmaktadır. Ulusoy Un kendisine halka arz sonrası dönemde yatırımlar noktasında 3 parça majör hamlemiz oldu. Birincisi Samsun Gıda Tevhit Uran Bölgesi’nde kullanılmamış kurmuş olduğumuz 50. Sene Istihsal Tesisimizdir. İlk etabına Mabeyin 2019’üstelik devreye aldığımız 50. Yıl Istihsal Tesisimizin 4. ve son ünitesini bile 2022 Haziran ayında devreye alarak projenin üretim hatları kısmını tamamladık. İkinci şanlı aşama, Çelikli/ Kırıkkale, Ala/ Çorum ve Yozgat/Sorgun’daki 3 lisanslı depomuzda 169 bin ton ambarlama kapasitemizin olması. Üçüncü mehabetli girişim ise Söke A.Ş.’nin satın alınmasıydı. Türkiye’nin şu anda konsolide adına sunu büyük un üretim kapasitesine erbap firmasıyız.”

Şu dakika un sektörünün genişlik yenilikçi tesisine sahip olduklarının altını çizen Ulusoy, hedeflerinin 2029’de Türkiye’nin bildirme iri zirai endüstri ve besin şirketi haline süzülmek olduğunu sözlerine ekledi.