Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçe görüşmelerinde TBMM’bile mütekellim CHP Adıyaman Mebus Abdurrahman Tutdere, Vekil Nureddin Nebati’ye “Esnafa, çiftçiye bindi verdiğinizi söylüyorsunuz, büyük iri rakamlar söylüyorsunuz fakat sahada bunun yansıması namevcut. Bu paraları evet birileri hortumluyor ya birlikte para şişkinliği canavarı yutuyor. Vatandaş zamlarınızın altında inim inim inliyor. Sizin vermiş olduğunuz bu destekler, yapmış olduğunuz bu artışlar kesinlikle vatandaşın yoksunluğunu, işsizliğini ortadan kaldırmıyor” dedi.
CHP Adıyaman Mebus Abdurrahman Tutdere, TBMM Cazibe ve Bütçe Komisyonu’nda Kaynak ve Maliye Bakanlığı’nın değişmez hesap kanun teklifi ve 2023 yılı bütçe yasa teklifi görüşmelerinde konuştu. Tutdere, Vekil Nureddin Nebati’ye şunları söyledi:
2002 YILINDA ASGARİ ÜCRETLE 7 ÇEYREK ALTIN ALTIN ALINIYORDU, BUGÜN 3 SAYI
“Sabahki konuşmanızın 22. sayfasında asgari ücrete yüzde 95 oranında zam yaptığınızı, vazifeli emeklilerine yüzdelik 85, BAĞLAM-DÜZEY- SSK emeklilerine yüzdelik 78’e varan zamlar yaptığınızı söylediniz. İktidar adına sürekli 2002 ile 2022 yıllarını kıyaslıyorsunuz. Ego de yapmış olduğumuz bu zamları minimal ecir üzerinden muvazene etmek istiyorum. 2002 yılında minimal ecir 184 lirayken çeyrek 27 liraydı ve vatandaşımız asgari ücretle 7 skor çeyrek alabiliyordu. Şu anda minimal ücret 5 bin 500 lira, çeyrek altın 1700 lira. Vatandaşımız minimal ücretle şu anda vakit kaybetmeden 3 adet çeyrek altın alabiliyor. 2002 yılında yıllık TÜFE yüzde 29.8, 2022 yılında yüzdelik 85.51. Sizin yapmış olduğunuz zamlar vatandaşın cebine girmeden eriyor, bitiyor. Nedeniyle sizin sunmuş olduğunuz iktisat modeli hüsran etmiş durumda. Esnafa, çiftçiye bindi verdiğinizi söylüyorsunuz, balaban şişman rakamlar söylüyorsunuz ancak sahada bunun yansıması bulunmayan. Bu paraları evet birileri hortumluyor evet da pahalılık canavarı yutuyor. Vatandaş zamlarınızın altında inim inim inliyor. Sizin vermiş olduğunuz bu destekler, yapmış olduğunuz bu artışlar banko vatandaşın yoksunluğunu, işsizliğini ortadan kaldırmıyor. Yurttaş sizden hal bekliyor. Çözüm üzere hangi yapacaksınız? Bu bütçeden vatandaşa ne kadar pay vereceksiniz? Kavim bunu bekliyor.
“VATANDAŞ FATURASINI ÖDEYEMİYOR”
Sabahki konuşmanızda ‘doğalgaza yüzdelik 80, elektriğe yüzde 50 terviç sağladık, 2.1 milyon haneye 150 kWh saate büyüklüğünde istihlak desteği verdik’ dediniz. Bakınız ben haddinden fazla muhteşem aynı husus söylüyorum, sayın icra vekili bunu dikkate almanızı istiyorum. Anadolu’üstelik içmece suyunu kuyulardan sondajda sağlayıcı köyler suya özlem. Yüksek hayatiyet fiyatları nedeniyle vatandaşlarımız imdi faturalarını ödeyemiyor. Adıyaman’ın Kahta ilçesine sınırlı Alidam köyü 210 merhale, elektrik faturaları 50 bin 929 liralık mevrut. Kocabaşı ben bunu nasıl ödeyeceğim, köylüyle yüz yüze geliyorum, sonsuz aylığımın üstüne koyuyorum fakat ödeyemiyorum diyor. Anadolu’nun birçok köyünde akarsu koladan, sütten henüz fiyatlı. Sayın nazır bunu hele kademe almanızı istiyoruz ve bu konuda köylülerin desteklenmesi lazım. İçme suyu bildirme ana herif hakkıdır. Şayet hükümet kendisine siz yurttaşınıza bir boduç su da veremiyorsanız, ülkeyi bu ayıptan kurtaramıyorsanız size yazıklar olsun diyorum. Bu nazik tıpkısı titreme ve köylülerimiz sizden bu konuda çabucak hal bekliyor. Valiliklere yahut mahalli idarelere aktaracağınız destekle buralara çağ panelleri kurulabilir. Adıyaman’bile vilayet muhtarlara oldukça haddinden fazla komik benzeri hal önerisi getirmiş. Türkiye Cumhuriyeti Devleti köylüye diyor ki, ‘GES üzere yarısını siz verin, yarısını ego veririm.’ Bu mu sizin uçurduğunuz Türkiye? Bu mu G-20’üstelik olduğunu tez ettiğiniz Türkiye’nin zifos? Bu işi banko çözmenizi bekliyoruz. Anadolu’nun ciharıyek yanındaki yurttaşlarımız bu konuda sizden hal bekliyorlar. Lütfen bu konuyu ciddiye alalım ve konunun üstünde duralım.
“VERGİYİ DÜŞÜRECEĞİZ DEMİŞTİ”
Seçme bölgem olan Adıyaman özellikle girmek için, Türkiye’nin birçok bölgesinde sarmalık tütün meselesi var ve bu maslahat etraflı süredir iktidarınızın gündeminde. Fakat siz daima cezaları ve vergileri artırarak gündemimizde tutuyorsunuz. Oysaki sizden esbak bakanlar alelhusus sarmalık tütünde vergileri düşüreceklerini söylemişlerdi. AKP yerine siz yetiştirici kooperatiflerine ilişik düzenleme yaptınız, yönetmelik çıkardınız. Siz yerel tütünü ve yabancı tütünü ayrımsız kefede değerlendirdiniz fakat şu an kooperatifler ve yetiştirici birlikleri bu çetin kazanç yükünün altından kalkamıyorlar. Geçmiş Hazine ve Maliye Bakanı Naci Ağbal ‘vergiyi düşüreceğiz’ demişti, Reisicumhur 27 Mayıs 2022 tarihinde yüzde 40 olan ÖTV’yi yüzdelik 55’e çıkardı. Siz indireceğinize bindirdiniz Sayın Icra Vekili. Başta Adıyaman girmek üzere Adıyaman’üstelik ve eksiksiz Türkiye’da üreticiler bu konuda alacak indirimi bekliyor, özellikle da milli ve yerli olan tek başına içiş özelliğine ehil tütündeki vergiyi indirmenizi bekliyor. Avrupa ülkelerinde ÖTV yüzdelik 11 ile yüzde 18 aralığında fakat Türkiye’da şu anda ÖTV+KDV yüzde 78 bandında.”
