– AYM Başkanı Arslan, “2022 yılındaki 95 bin başvurunun yüzdelik 80’ni vekiller tarafından yapıldı”
YOZGAT – Türkiye’üstelik 2010 Temel değişikliğiyle sisteme giren ve 2012’bile uygulanmaya başlanan ferdî başvurularda vekille yapılan oranın temas geçen çağ arttığını tamlayan Temel Mahkemesi Başkanı Zühtü Aslan, 2022 yılında yapılan 95 bin başvurunun yüzdelik 80’nin vekiller tarafından yapıldığını söyledi.
Esas Mahkemesi Başkanı Zühtü Aslan, Adalet Bakanlığı Yozgat Personel Terbiye Merkezi’nde planlı “Bireysel Başvurularda İnceleme Usulleri” mevzulu panele katıldı.
“Bireysel başvurunun başarısında avukatların haddinden fazla eke tıpkısı rolü var”
Temel Mahkemesine vekille yapılan ferdî referans sayılarında seçme güzeşte gün artım olduğunu belirten Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, “Hepiniz haddinden fazla gür biliyorsunuz kim ferdî referans avukatla yapılmak zorunda olan tıpkısı referans değildir. Avukat olmadan bile kişiler özgürlüklerinin, ferdî başvurudaki haklarının car edildiğini düşündüklerinde söz misali mahkemesine başvuru yapabiliyorlar. Ama vekille başvuru oranı anbean artıyor. 2012 yılında ferdî başvurunun uygulamaya geçtiği evvel yılda bu heybet yüzdelik 43 idi. Sabık sene yüzdelik 75 kendisine gerçekleşti. Bu sene Anayasa Mahkemesi’ne 95 bin ferdî referans yapıldı. Başvuruların yüzdelik 80’i vekille yapıldı. Bu veriler vekille yapılan başvuru sayısının bize arttığını gösteriyor. Ama tıpkısı özdek henüz gösteriyor. Ferdî başvurunun başarısında avukatların çokça önemli ayrımsız rolü olduğunu bize gösteriyor. Ferdî başvuru formunun doldurulmasından ferdî başvurunun izleme edilmesine kadar yekpare süreçte avukatlarımızın çok elan özenli davranması gerekiyor.” dedi.
“30 zaman içerisinde müracaat yapmanız gerekiyor”
Bireysel başvuruda gâh eksikliklerin olduğunu bile hatırlatan Aslan, “Süre konusunda bazen eksiklikler var. Biliyorsunuz ferdî müracaat 30 gün içerisinde yani ihlalin öğrenildiğinden başvuruları tüketildikten bilahare ihlale dayalı, ihlal olduğunu düşündüğümüz karara dayalı, sonuncu karara dair öğrenmeden sonraları 30 dönme içerisinde başvuru yapmanız gerekiyor. Tebliğden itibaren değil. Bu de avukat arkadaşlarım az buçuk edisyon alıştığı tıpkı bahis. Bu hususta bile tetik olunduğu takdirde bireysel başvuruda başarı sağlanabilir. Sonuç adına şunu ifade etmek istiyorum. Bireysel başvuru hepiniz dolgunca biliyorsunuz. İkinci nitelikte aynı başvuru yolu. Yani Esas Mahkemesine direkt referans yapılması bahis konusu değil. Basit yasa yolları tüketilecek. Referans yolları tüketildikten bilahare Kanunuesasi Mahkemesi o süreçte yönetsel makamların yahut mahkeme kararı mercilerinin değerlendirmelerini, gerekçelerini değerlendirecek, çözümleme edecek ve benzeri ihlal varsa idari tespit edecek. Sıklıkla gördüğümüz eksiklerden birisi bu. Basamak mahkemelerinin uğrunda hiç doğacak sürülmeyen tıpkı kanıt, direkt ferdî başvuru tarafından Kanunuesasi Mahkemesi’nin önüne geliyor. Bu başvuruları birlikte tığ başvurma yolları tüketilmediği gerekçesiyle akseptans edilemez buluyoruz. Zira Temel Mahkemesi bir şikayeti ilk defa değerlendirecek merci değil. Ferdî müracaat. İkincilik ilkesi gereği esas ihlal iddialarının paye mahkemelerinin uğrunda dile getirilmesi ve bildirme önemlisi ihlallerin aşama mahkemeleri aracılığıyla giderilmesi gerekiyor. Bunun yapılamadığı durumlarda ancak sonuncu namına Temel Mahkemesi devreye giriyor.” şeklinde konuştu.
“Esas türe ve özgürlüklerin korunmasının yeryüzü deli dolu araçlarından biri”
Sosyal ve panel bakımdan gelişmişliğin bildirme temel ölçütlerinden birinin ehil olduğumuz temel adalet ve özgürlüklerin korunması olduğunu da belirten Aslan, “Ahd-I Atik ve özgürlüklerin enerjik tıpkısı şekilde korunmadığı, halkların dizgesel bire bir şekilde ihlal edildiği bire bir yerde gelişme sağlanmaz. O yüzden medeniyetin de esas kriterlerinden biri budur. Haklarınızı ve korunmasını sağlamak hepimizin görevidir. Bu bağlamda 10 yıl ilk hususiyet sistemimize giren bireysel müracaat, anne adalet ve özgürlüklerin korunmasının bildirme etken araçlarından biri haline gelmiştir. Toplumun herhangi bir kesiminden yapılan ferdî başvurular, Kanunuesasi Mahkemesinin adalet eksenli ayrımsız şekilde verdiği kararlar insanımızın mutluluğunu sağlamaya yönelik namına haddinden fazla bati katkılar yapmıştır. ve yapmaya devam etmektedir.” ifadelerine değindi.
Programa Esas Mahkemesi üyeleri, Vali Fer Çelik, Şehremini Ihtişam Köse, Yozgat Cumhuriyet Başsavcısı Recep Sevgili, Yozgat Barosu Başkanı Muhsin Ayanoğlu ve haddinden fazla sayıda adli çalışan katıldı.
